Duygu Kıtlığı
DERSİM – Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in verdiği bilgiye göre; Dersim’de 49’u maden ruhsatlı, 42’si hammadde üretim izinli olmak üzere toplam 91 maden sahası bulunurken, 14 maden sahasının açılmasının planlandığı kamuoyu ile paylaşıldı. Ovacık Cevizlidere’de (Merxo) 2001 yılından itibaren uygulanması planlanan altın (polimetal) madenciliği projesi bulunmaktadır. Köy oldukça geniş bir alana sahiptir ve geniş bir ormanlık alanı içermektedir.
Köydeki madenin Tunçpınar İşletmesi adı altında Lidya Madencilik tarafından işletilmesi amaçlanıyor. Lidya Madencilik, 21 Haziran’da siyanür sızıntısı faciasının yaşandığı Erzincan İliç’te, Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. karmaşık madencilik operasyonunun ortaklarından biri. Lidya Madencilik’in Erzincan, Giresun, Gümüşhane ve Balıkesir’de madencilik faaliyetleri bulunmaktadır. Dersim’de maden sahası için 2001 yılından beri Cevizlidere’de bulunuyor. Cevizlidere Köyü, İliç’te Çöpler Altın Madeni’ne yaklaşık 65 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Festival programı kapsamında ekoloji forumunun düzenlendiği maden sahasında görüştüğümüz köylüler ve çevreciler, altın ocağı hayata geçerse bölgenin ‘biteceğini’ söylüyor.
‘BU BİZİM İÇİN BİR ALAN, TARİH DEĞİL, İZİN VERMEYECEĞİZ’
Cevizlidere Köyü’nde yaşayan Tayfun Topuz, köylerinin sadece maden ya da altın çıkarılacak bir yer olmadığını, bir geçmişe sahip olduklarını belirtiyor. Topuz, “Yıllardır burada yapılmak istenen bir çalışma var. Sorun sadece bu köyü değil tüm coğrafyayı etkiliyor. Hemen yanı başımızda Erzincan faciası var. Madencilik şirketi bir şirket. kişi ve kurumları her zaman satın almaya çalışır, köyümüze sokmamak için çaba sarf ederiz. “Öncelikle bu coğrafyanın bir tarihi var. Burada kefensiz yatan binlerce insanımız var. Dedem 38’de karşı derede yanarak öldü. Bu nedenle bu sadece bir alan değil, bir tarihtir. Çalışmalarımız sonuna kadar devam edecek.” diyor.
“HAYATIM OLDUĞU KADAR MADANIN KARŞISINDA DURMAYA DEVAM EDECEĞİM”
Keser Hanım 71 yaşındadır. 17 yaşında Cevizlidere’ye geldi ve 60 yıldır başka bir yere gitmedi. Köyüne gelen herkesi saygıyla selamlamak istediğini belirten Keser, “Bu maden sadece Cevizlidere’nin sorunu değil. Bütün Dersim bölgesi yanıyor, bir böcek bile yaşamıyor, insanlar zehirleniyor. bugüne gel ziyarettir. Önünde ziyaret var. Ben bu madene bugün de karşıyım, yarın da.”
‘BURADA ÖLÜM VAR, BENİM ÖLÜMÜ İSTEMİYORUZ’
Maden sahasının kendi arazileri üzerine yapılmak istendiğini belirten köylülerden Can Sağ Özgül, madendeki arazilerini işletmek istemediğini ifade ederek sözlerine başlıyor. Çocuklarımın, torunlarımın geleceğinin ne olacağını soran Özgül, “2001’den beri maden çalışmaları yapılıyor. mayın yapın, ben de dava açtım.Mahkeme süreci 4. yılında devam ediyor.Yetmiş yıl.Aslında bizi üç kez yaktılar.Nereye gidiyoruz?” O sorar. Son durumla ilgili bilgi istediğimizde “Şu anda rastgele bir çalışma yok. Ancak devletin izin verdiğini söylüyorlar. Mahkeme olduğu için yapamıyorlar ama biz yapmak istemiyoruz” diyor. köyümüzden, toprağımızdan vazgeçin.Topraklarımız mayınlanırsa geleceğimiz yok olur, sularımız yok olur, insanımız yok olur.” Yok olacak. Maden olursa arıcılık olmaz, hayvancılık olmaz, toprak olmaz. Bu dernekten destek bekliyoruz.”
‘DERSİM CEVİZLİDERE YAPILDIĞINDA MADEN ARALIĞI ALTINDA OLACAK’
Dersim Dernekleri Federasyonu ekolojiden sorumlu başkan yardımcısı ve Munzur Koruma Kurulu üyesi Ulaş Yeğin, daha önceki tespitlerinde Dersim’in yüzde yetmişe yakın bir maden bölgesi olduğunu belirtmişti. Madencilik faaliyetlerine karşı halkı birlik olmaya çağıran Yeğin, “Ovacık Cevizlidere maden projesi 20 yıl önce konuşulan bir projeydi. Şu anda 45.289 ruhsat numarası ile ruhsat alanıdır.7024 hektarlık ruhsat alanı Cevizlidere, Karataş ve Söğütlü köylerini kapsamaktadır.Burada çıkarmayı planladıkları cevher altın, bakır ve molibdendir.Lisans firması Tunçpınar Madenciliktir. Bu hat Erzincan Kemaliye’den başlayıp Dersim Geyiksuyu/Sin bölgesine kadar uzanmaktadır. Madencilik şirketlerinin de gözünü diktiği bir alandır. Yanımızda İliç var. Bu çalışma izni verilirse İliç’ten daha kötü durumda olabiliriz çünkü Ovacık’ta çok maden sahası var. Bu bir mayın zinciri olarak devam edecek. Bizim yapmamız gereken de buna karşı şimdiden tüm kurum ve kişilerle ekolojik bir mücadele vermektir. O yüzden bu forumu düzenledik. Bundan sonra da takipçisi olacağız.”
‘ÜLKENİN HER YERİNDE DOĞAYA KARŞI KİRALIK VAR’
21. Munzur Kültür ve Doğa Festivali kapsamında Cevizlidere köyüne destek için gelen ekolojistlerden biri de Doğa İçin Sanat Derneği Başkanı Göksen Ezeltürk. Doğa İçin Sanat Derneği, Kaz Dağları direnişinden bu yana çevre mücadelesinde aktif olarak yer alıyor. Geçtiğimiz günlerde Akbelen direnişinde yer aldıklarını belirten Ezeltürk, artan ekolojik tahribat ve Cevizlidere’de kurulmak istenen maden işletmesi ile ilgili şu bilgileri paylaşıyor: “Sadece Dersim’de değil, madencilikte ciddi bir gelir var. , ama yurdun her yerinde.Özellikle Dersim bölgesinin su havzaları ve bitki alanlarında.Çeşitlilik açısından çok değerli bir yer.Burada da madencilik faaliyeti yürütme isteği var.Siyanür havuzu var. İliç’te iki saat uzaklıkta.Dersim’dekiler ülkenin kaosunu yaşamasınlar diye yıllardır devam eden bir direniş var, tıpkı bunun gibi ya da diğer mayınlar gibi.Onlara destek olmaya ve seslerini duyurmaya geldik. .”
